Abstract
After 30 years of constant transformations, the role of the social worker in Poland encapsulates the core inconsistencies and tensions within the country’s hybrid welfare state system. It is a result of ideas imported by academic circles since the early 1990s, ideologies dominant in the public sphere, the configuration of interests, and financial shortages in the welfare sector. At the same time, social workers never became full figures or independent actors in the welfare debate. Their public image has been shaped mostly via media scandals or episodes of moral panic.
This paper discusses an attempt to construct the legitimate portrayal of these people in a 25-episode TV drama commissioned by the Ministry of Labor and Social Policy in 2011, produced and broadcast by the public broadcaster in Poland, TVP. Its aim was openly persuasive – to improve the public image of social services and social workers. As an explicit statement about welfare issues from the symbolic elites, the production comprises a unique data corpus. This study reveals how the depiction of social workers in the show overlapped with ideas which were dominant in the Polish welfare debate, rather than challenging them.
References
Aldridge, M. 1990. Social work and the news media: A hopeless case? British Journal of Social Work 20 (6): 611–625.
Anioł, J. 2015a. Serial jako narzędzie aktywizacji społeczno-zawodowej? Analiza “głębokiej wody”. Studia Edukacyjne 35: 199–213. https://doi.org/10.14746/se.2015.35.11.
Anioł J. 2015b. Media dobre i złe : krytyczna analiza autowizerunku mediów w serialu o pracownikach socjalnych, in: J. Kędzior, J. Kowal and B. Krawiec: Przestrzenie komunikacji Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, pp. 65–73.
Bourdieu P. 1990. The logic of practice. Cambridge: Polity.
Cordoba, P.S. 2017. Representations of social work in the Australian News Media. Australian Social Work. https://doi.org/10.1080/0312407X.2017.1324886.
Dudkiewicz M. 2013. Populiści dobroczynności. Medialne informowanie o pomaganiu. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. https://www.isp.org.pl/pl/publikacje/populisci-dobroczynnosci-medialne-informowanie-o-pomaganiu. Accessed 7 March 2020
Dunajska, A., M. Boryczko, A. Grodzicka, and M. Krause. 2016. Bezpieczeństwo pracy pracownika socjalnego. Difin: Warszawa.
Edmondson, D., and M. King. 2016. The child catchers: An exploration of the representations and discourses of social work in UK film and television drama from the 1960s to the present day. Journal of Social Work 16 (6): 639–656. https://doi.org/10.1177/1468017316637221.
Ferge, Z. 2008. Is there a specific East-Central European welfare culture? In: W. van Oorschot, M. Opielka & B. Pfau-Effinger (Eds.), Culture and welfare state: values and social policy in comparative perspective. Cheltenham: Edward Elgar.
Gilejko, L. 2008. Dylematy drugiej dekady polskiej transformacji. Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora.
Granosik, M. 2006. Profesjonalny wymiar pracy socjalnej. Katowice: Śląsk.
Greenwood, E. 1957. Attributes of a profession. Social Work 2: 44–55.
Hassler-Forest D. 2012. Capitalist Superheroes: Caped Crusaders in the Neoliberal Age. John Hunt Publishing.
Ihlen Ø. 2009. On Pierre Bourdieu: Public relations in field struggles. In Ø. Ihlen, B. van Ruler, M. Fredriksson (Eds.). Public relations and social theory: Key figures and concepts (pp. 71–91). New York: Routledge.
Kalbarczyk A. 2013. Wizje biedy i wykluczenia społecznego w praktyce polskiego systemu pomocy społecznej in. E. Tarkowska (ed.), Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego, Warszawa: IFiS PAN.
Kanasz T., Zielińska I. 2017. Emotional Labour of the Polish Social Workers: The Study in Sociology of Emotions, “Polish Sociological Review” No. 3.
Klebaniuk, J. 2004. Obraz przemian społecznych w polskich mass mediach. In Demokracja spektaklu? Kondycja polskiego życia publicznego 15 lat po zmianie systemowej, ed. P. Żuk. Scholar: Warszawa.
Kowalik, T. 2011. From solidarity to sellout. The restoration of capitalism in Poland. New York: Monthly Review Press.
Krzyszkowski, J. 2004. Social policy, social services and exclusion: The case of Poland. General introduction to social policy and social services in Poland after 1989. In Social mobility and exclusion, ed. E. Rokicka and P. Starosta, 123–132. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kubala, K. 2019. Racjonalność w dyskursach o pracy w Polsce (po)transformacyjnej. Kraków: Znak.
Kyzioł, A. 2013. Recenzja serialu “Głęboka woda”. Polityka 19 March 2013. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/film/1537989,1,recenzja-filmu-gleboka-woda-2-rez-magdalena-lazarkiewicz.read. Accessed 2 June 2019.
Lepianka, D. 2015. Images of poverty in a selection of the polish daily press. Current Sociology 63 (7): 999–1016. https://doi.org/10.1177/0011392115587021.
Leszczyński, A. 2010. Paradoks współczucia. Bieda i wykluczenie w oczach dziennikarzy. In Podziały klasowe i nierówności społeczne. Refleksje po dwóch dekadach realnego kapitalizmu w Polsce, ed. P. Żuk. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Lipsky, M. 1980. Street-level bureaucracy: Dilemmas of the individual in public services. New York: Russell Sage Foundation.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. 2019. Statystyka za rok 2017. https://www.gov.pl/web/rodzina/statystyka-za-rok-2017. Accesed 7 June 2019.
Najwyższa Izba Kontroli. 2018. Organizacja i warunki pracy pracowników socjalnych w gminach https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/organizacja-i-warunki-pracy-pracownikow-socjalnych-w-gminach.html. Accessed 7 March 2020
Niesporek, A., Ł. Trembaczowski, and T. Warczok. 2013. Granice symboliczne. Studium praktyk kulturowych na przykładzie działań zawodowych pracowników socjalnych. Kraków: Nomos.
Ost, D. 2005. Defeat of solidarity: Anger and politics in Postcommunist Europe. Ithaca/London: Cornell University Press.
Perek-Białas, J., and M. Racław. 2014. Transformation of elderly Care in Poland. In The transformation of Care in European Societies, ed. M. León. London: Palgrave Macmillan.
Rek-Woźniak, M. 2012. Dobroczyńcy, biurokraci, kozły ofiarne? O społecznym konstruowaniu wizerunku pracowników socjalnych w Polsce. Kultura i Społeczeństwo 1: 101–125. https://doi.org/10.2478/v10276-012-0005-5.
Rek-Woźniak, M., and W. Woźniak. 2013. Children pushed aside: Moral panic over families and the state in contemporary Poland. In The Ashgate research companion to moral panics, ed. Ch. Krinsky, 249–264. Farnham, Burlington: Ashgate.
Rudolf, A., C. Przybył, W. Pieniążek, J. Chojecki, P. Pijanowski, P. Huras, S. Pałka, and D. Smolarczyk. 2013. Ocena oddziaływania emisji drugiego sezonu serialu “Głęboka woda” na promocję działań finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Warszawa: Agrotec.
Skorupska K. 2013. Jeszcze głębsza woda. Portalfilmowy.pl. 7.02.2013. https://www.sfp.org.pl/2016/wydarzenia,20,13570,0,1,Jeszcze-glebsza-woda.html. Accessed 7 March 2020.
Szyszka, M. 2013. Kształtowanie wizerunku instytucji pomocy społecznej w mediach. Warszawa: Centtrum Rozwoju Zasobów Ludzkich. https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/2580/Micha%C5%82%20Szyszka%20Kszta%C5%82towanie%20wizerunku%20instytucji%20pomocy%20spo%C5%82ecznej.pdf?sequence=1. Accessed 02 June 2019.
Szyszka, M., and V. Bělík. 2018. Opinie pracowników socjalnych na temat działań komunikacyjnych w instytucjach pomocowych – perspektywa kształtowania kompetencji komunikacyjnych. Edukacja Dorosłych 2018 (2): 227–237.
Tarkowska, E., ed. 2013. Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Theiss, M., A. Kurowska, J. Petelczyc, and B. Lewenstein. 2017. Obywatel na zielonej wyspie: polityka społeczna i obywatelstwo społeczne w Polsce w dobie europejskiego kryzysu ekonomicznego. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Valentine, D.P., and M. Freeman. 2002. Film portrayals of social workers doing child welfare work. Child and Adolescent Social Work Journal 19 (6): 455–471.
Wiśniewska K. 2011. S jak „socjalni pracownicy'' kontra ''M jak miłość”. „Gazeta Wyborcza” 5.12.2011. https://wyborcza.pl/1,75398,10756772,__S_jak_socjalni_pracownicy___kontra___M_jak_milosc__.html. Accessed 7 March 2020
Woźniak, W. 2012. Nierówności społeczne w polskim dyskursie politycznym. Warszawa: Scholar.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Editor information
Editors and Affiliations
Section Editor information
Rights and permissions
Copyright information
© 2020 The Author(s), under exclusive licence to Springer Nature Switzerland AG
About this entry
Cite this entry
Rek-Woźniak, M. (2020). A Combination of Spider-Man and Mother Teresa: The Image of Social Workers in Polish TV Drama The Deep End. In: Sullivan, H., Dickinson, H., Henderson, H. (eds) The Palgrave Handbook of the Public Servant. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-03008-7_50-1
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-03008-7_50-1
Received:
Accepted:
Published:
Publisher Name: Palgrave Macmillan, Cham
Print ISBN: 978-3-030-03008-7
Online ISBN: 978-3-030-03008-7
eBook Packages: Springer Reference Political Science and International StudiesReference Module Humanities and Social SciencesReference Module Business, Economics and Social Sciences